CENEVİZ SENDROMU

Merhaba Gönül Dostlarım,

Yolda yürürken birisi sizi kenara çekip boğazınıza bir bıçak dayasaydı, kaç kişi bu duruma şahit olsa kurtulma şansınız daha yüksek olurdu? Bir? On? Yüz?

Tarihte karşılaşılmış bazı dramatik olaylar ve bu olaylardaki esrarı çözebilmek için çeşitli deneyler yürütmüş olan sosyal psikologlar, tek bir şahit olmasının onlarca şahit olmasından daha avantajlı bir durum olduğunu söylüyor.

İlk olarak 1964 yılında gerçekleşen “Kitty Genovese” cinayetinden yola çıkılarak ortaya konan ve “Seyirci Etkisi” olarak anılan bu durumun tam olarak tahlilini yapmak zor, ancak bir fenomen olarak hayatımızda yer aldığı da bir gerçek…

Catherine “Kitty” Genovese, 13 Mart 1964'te Queens, New York'daki Kew Gardens bölümünde evinin yakınında bıçaklanarak öldürüldü.

Cenevizliler Connecticut, New Canaan'daki Lakeview Mezarlığı'ndaki bir aile mezarına gömüldü.

İki hafta sonra yayınlanan bir gazete makalesinde, cinayetinin koşulları ve çok sayıda komşunun tepki göstermediği iddia ediliyor; Komşuların tamamen farkında olmalarına, ancak tamamen tepkisiz olmalarına dair ortak tasvirler daha sonra yanlış olarak eleştirildi. Bununla birlikte, seyirci etkisi (nadiren: “Ceneviz sendromu”) ve özellikle sorumluluğun dağılması olarak bilinen sosyal psikolojik fenomen hakkında bir araştırma başlattı.

KITTY GENOVESE SENDROMU :

1964 yılında Newyork şehrinde akşam üstü Kity Genovese isimli bir kadın çok ta ıssız olmayan bir caddede cinayete kurban gider.
Bu olayda ilginç olan şudur.
Kadına saldıran şahıs dakikalarca kadına tecavüz etmeye çalışır başaramayınca darp eder öldürmeye çalışır. Kadını yaralı halde bırakır. Bir süre sonra tekrar gelir ve kadını öldürür. Bu acı korkunç süre bir saattir ve bir saat boyunca zavallı kadın çığlıklar atar yardım ister.

Polis olay yerine gelir ancak resmi ihbar olaydan tam bir saat sonra yapıldığından geç gelmiştir, çevreyi inceler.
Kadının öldürüldüğü bölgede olayı kimsenin duymaması imkansızdır.
Çevre evleri incelediklerinde olayı 37 mahalle sakininin gördüğünü hatta bir kısmının sonuna kadar pencereden izlediğini ancak hiç biri ne olaya müdahale etmiş ne de polis çağırmıştır.

Bu olay sonrası bir polis şefi gazeteci arkadaşı ile konuşurken durumu anlatır.
Gazetecinin ilgisini çeker ve bunu haber yapar.
Haber sonrası Amerika da büyük infial olur.
Psikologlar, psikiyatrisler, sosyologlar incelemeye başladığında şu durum ortaya çıkar.
Olaya tanık kişilerin hepsi bir başkası mutlaka polise haber verir veya müdahale eder diye duyarsız kalmıştır.
Kadın bu nedenle kalabalığın ortasında öldürülmüştür.
Bu sosyal davranışa katledilen kadının adı ile Kity Genovese sendromu adı verilir.

Evet Sosyal Psikolojide biz bu ve benzeri durumlara Kity Genovese sendromu diyoruz.

Yaşananlara duyarsızlıktan çok başkasına yükleme, bekleme, sosyal kaytarma

Birisi çözer

Birisi yardımcı olur işimize bakalım

Biri mutlaka görmüştür

Biri mutlaka dilekçe verir

Düşünceleri ile sorun, problem ve sıkıntıları başkasına atmak.

Sonuç mu?

Etkisiz güçsüz, zayıf hatta sıfır tepkiye neden olur.

Toplumsal refleks azalır ve zorba istediğini yapar.

Katil için ilk olarak idam kararı verilse de daha sonrasında bu karar, akli denge yetersizliği sebebiyle müebbet hapse çevrildi.

Moseley, şartlı tahliye kararlarının hiçbirisinden yaralanamadı ve 28 Mart 2016 tarihinde 81 yaşındayken hapishanede doğal koşullarla öldü.

(Alıntı)

https://youtu.be/tDdzE6wuSNM

Günün Sözü :

İbrahim Birol, http://ibrahimbirol.blogspot.com.tr/

10 Nisan 2019, Antalya-Turkey