RAMAZAN GELENEKLERİ ( 2 )

Merhaba Gönül Dostlarım,

" Ramazan Gelenekleri " adı altında başlattığım yazı dizimizin bugünkü 2. bölümünde, eski Osmanlı Sofraları, Ramazan Pidesi ve Ramazan ayında Çocukların önemi ile ilgili bazı  Ramazan Geleneklerimizi sizlerle paylaşmak istiyorum.

Yazı dizimizin 1. Bölümüne gösterdiğiniz yakın ilgileriniz beni çok mutlu etti, tüm " Gerçek Dostlar " Ailesine sonsuz şükranlarımı arz ediyorum.



İbrahim Birol

Ramazan Geleneklerinde Osmanlı Sofraları

Osmanlı döneminde Ramazan sofraları iftariyelik ve yemekler olmak üzere iki aşamalı kurulurdu. Sağlık açısından boş mideye birden yemek yenmemesi için ilk sofrada sadece iftariyelikler olur daha sonra yemeğe ara verilirdi. Bu arada dileyenler akşam namazını kılardı. İkinci olarak yemek sofraları kurulur, burada da sohbet eşliğinde yemekler ağır ağır yenirdi.
Ramazan ayı boyunca evlerin kapıları açık tutulur, Tanrı misafiri olarak gelen herkes de sofralarda ağırlanırdı. Yemek sonunda ev sahibi “Bu akşam sizi soframızda yedirdik, dişinizi eskittik” diyerek diş kirası adı altında misafirlerine hediyeler verirdi. Sofralarda israf olmaması da göz önüne alınır, gösterişten uzak sağlıklı doyurucu yemekler olmasına dikkat edilirdi.

Osmanlı dönemi Ramazan sofralarının en dikkat çekici yanı 7 gün 3 sofra geleneğidir. 7 gün boyunca toplu verilen iftar yemeklerinde 3 ayrı sofra kurulurdu. 3 sofrada da aynı yiyecekler olur, ayırım yapmadan herkes davet edilirdi. 3 sofraya ayrı isimler verilir, sofralarda kaç kaşık varsa kaşık sayısı kadar sofranın ismi yazılırdı. Sofra isimlerinin yazılı olduğu bu kaşıklar kapının önünde bir sepette durur, gelen her misafir seçtiği kaşıkta yazılı olan isme göre sofraya otururdu.
Böylece zengin fakir ayrımı olmadan herkesin eşit şartlarda iftar sofralarında olması sağlanır, birbirini tanımayan insanların da birbiri ile kaynaşmasına vesile olurdu. Ramazan gelenekleri içerisinde en etkileyici olanlardan birisi de buydu.

Ramazan Gelenekleri İçinde Vazgeçilmez Tat Ramazan Pidesi


İftar saati hala kuyruklarda beklediğimiz sıcacık ve kendine has kokusuyla Ramazan pidesi, Osmanlı zamanında bir Ramazan ekmeği olarak ortaya çıkmıştır. Fırınlarda şekil verilmesi için o dönem özel tırnakçı ustaları çalışırdı. Yumurtalı ve yumurtasız olmak üzere 2 şekilde hazırlanan Ramazan pidesi için o zaman da fırın önlerinde kuyruklar oluşur, iftara yakın zaman pide kuyruğunda sohbetlerle geçirilirdi.

Ramazan Gelenekleri ve Çocuklar

Kendi çocukluğumdan da hatırladığım “tekke orucu” ile çocuklar oruç tutmaya alıştırılırdı. Sahur vaktinden öğle vaktine kadar oruç tutan çocuklara ayrıca ilk oruçlarında hediyeler verilirdi. Arefe günü çocuklara bayramlıkları giydirilir ve çocuklar yepyeni giysileri ile sokaklara çıkarlardı. Bayramın coşkusunu Arefe gününden yaşatan bu geleneğe de “Arife çiçekleri” adı verilmiştir. Ramazan gelenekleri orucun, ibadetin sadece bireysel değil tüm toplumca bütünleşerek yapılmasını sağlayan önemli değerleri günümüze kadar taşımıştır. Birlik, beraberlik, yardımlaşma duygularının yaşandığı hayırlı ve bereketli bir Ramazan Ayı geçirmek dileğiyle.
 Devam Edecek

Günün Sözü : "  Ramazan ayı yardımlaşmanın, paylaşmanın, birlik ve beraberliğin yaşanacağı çok özel bir aydır. Ellerin semaya, dillerin duaya, gönüllerin Mevla’ya yöneldiği bu mübarek Ramazan Ayı’ nın hаyırlаrа vesile olmasını dilerim"

İbrahim Birol,  http://ibrahimbirol.blogspot.com.tr/
13 Mayıs, Antalya-Turkey