Merhaba Gönül Dostlarım,
Bu yazımda sizleri Elizabeth Cochran ( Nellie Bly ) ile tanıştırmak , hayatından bazı kesitleri, kimliği ve gazeteciliği hakkında kısa bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum.
Nellie Bly (1864-1922) Amerikan soruşturmacı gazetecilik tarihinin efsanelerinden birisidir. Başka bir kimliğe bürünüp bomba gibi haber patlatmak deyince akla ilk onun adı gelir. Bu korkusuz kadın 1887 yılında deli taklidi yapıp adli tıp heyetlerini kandırmış, New York’un Kadınlar Akıl Hastanesi’ne kabul edilmeyi ve orada bir süre yaşamayı başarmıştır.
Daha sonra New York Times gazetesinde çıkan yazı dizisinde anlattıkları gerçekten çok iç karartıcıdır. Berbat yemekler, dayak, bakımsızlık, ağır koku... İnsanın insana ne kadar acımasızlaşabileceğinin binbir kanıtı...Bly, “İnsanı delirtmekte hiçbir şey bu tedavi sistemi kadar başarılı olamaz!” sonucuna varmıştır.
Amerika’nın dikkatini bu hastanelere çekerek toplumu aydınlatmış, gazetecilik görevini yerine getirmiştir.
Amerikalı kadın gazeteci, 57 yaşında zatüre nedeniyle hayatını kaybettiğinde, geride anılacak pek çok şey bıraktı. Hepsini en detaylarıyla buraya yazmak zor olur; biz yine de ille de araştırmacı, sorgulayıcı gazeteciliğinden, deliliğinden bahsedelim.
Google sayfasını açanlar, ABD'li kadın gazeteci Nellie Bly' ın hayatını anlatan müzikli Doodle ile karşılaştı. 151'inci doğum günü kutlanan Bly' ın, araştırmacı gazetecilik serüvenleri hâlâ hatırlanıyor. 1864'te doğan ve asıl adı Elizabeth Cochrane olan Nellie Bly' ın gazetecilik yaşamı, Pitssburgh Dispatch gazetesinde başladı ...
İSİM İSİM NELLİE BLY
Gerçek adı Elizabeth Jane Cochran olan Nellie’ nin hikayesi boyunca ismi değişiyor, onunla ilgili ilginizi çekecek ilk şey bu olabilir. Çocukluk yıllarında Pink (pembe) diye çağırılan Elizabeth’in babası ölünce aile ekonomik sıkıntıya düşer. Evin geçimini annesi sağlamaya çalışır ve başka bir adamla yaptığı mutsuz evliliğini ancak Elizabeth’in yaptığı tanıklıkla sonlandırabilir. İşte bu Elizabeth’in gerçeğin arkasında ilk duruşudur. Bundan sonra da özellikle kadınlarla ilgili çarpıcı haberler peşinde koşar. Bu sırada–e harfini ekleyerek soy ismini Cochrane yapmıştır.
1885’te Pittsburgh Dispatch gazetesindeki bir köşe yazarının, kadınların evlilik ve annelikten başka bir şeyden anlamayacağını yazdığı ‘Kadınlar Neye Yarar?’ makalesine gelen bir mektup gazetecilik tarihinde çeşitli ilklere yol açtı. ‘Yetim Bir Kız’ imzasıyla gelen ve yazarı kadınlara karşı bu görüşünden dolayı topa tutan bu mektubu henüz 20 yaşındaki Elizabeth yazmıştı. Adı lazım değil o yazar tarihe gömülüp kaldı tabi ki, Elizabeth ise mektubuyla gazetenin editörünün dikkatini çekti ve gazetenin ilk kadın muhabiri olarak işe alındı.
İşe başladıktan sonra editörünün de önerisiyle Nellie Bly ismini kullanmaya başladı. Bundan sonra bu isimle tanınacak, bilinecekti.
Alıntı : evrensel.net.com
Önce Kendinizi Sevin sonra da Sevdiklerinizin ve sahip olduklarınızın değerini bilin ki, Mutluluğunuz daim olsun... En iyi dileklerimle. Esen kalın..
ELIZABETH COCHRAN ( NELLIE BLY)
DELİ NUMARASI YAPMAYA NE GEREK VAR? Nellie’ nin New York World gazetesindeki ilk işi, “deli bir kadın” kılığında Blackwell Kadın Akıl Hastalıkları Hastane’ sine girip içerideki koşulları gözlemlemek ve “Deliler Evinde 10 Gün” adlı yazı dizisiyle okuyuculara ulaştırmak oldu. Öyle sansasyonel şeyler yazmıştı ki bu sansasyonel dilin tuttuğunu gören Pulitzer’in kafasındaki ampuller birer birer yanmaya başlamıştı. Aynı dille çeşitli haberler çıkmaya başlamış ve hatta ilk çizgi roman kahramanı Yellow Kid’ in (Sarı Çocuk) de doğmasına neden olmuştu. Toplumdaki sıkıntılı her konunun üzerine gitmek gibi bir derdi olan Nellie’ nin haber dili ile Yellow Kid’ in sarı şortuyla başlayan süreç, gazetecilikte şimdi çokça eleştirilen ‘Sarı Gazetecilik’ kavramını ortaya çıkartan tartışmaların da başlangıcı oldu.
Nellie, “Deliler Evinde 10 Gün” de bir bir anlattı, Blackwell’ deki Kadın Akıl Hastalıkları Hastanesi’ndeki maceralarını. “Blakwell’ deki deliler hastanesinde bir hafta geçirebilir miydim? Düşündüm ki, evet geçirebilirdim. Geçiririm, evet. Ve geçirdim de” diye başladığı yazısında, bilmediği o duvarın ardına geçebilmek için nasıl bir yol izlediğini, orada neler gördüğünü her bir ayrıntısıyla yazdı. Okuması kolay, şaşırması bol bir deliler evi macerası, elbette ki okuyucuları etkiledi…
Bu macerasında Nellie Brown ismini kullanan Nellie, işe ayna karşısına geçip “bir deli” gibi görünmeye çalışarak başladı. Saçlarını, bakışını, gülüşünü, sözlerini “delileştirmeye” çalıştı. Ancak, bu kadar hazırlığa rağmen Blackwell’ da normal bir insan gibi davrandı. İşin garibi biri dışında tüm doktorların kararıyla “deli” diye hastaneye kapatıldı. On gün geçirdiği hastaneden, gazetenin avukatının da yardımıyla zorla ama başarıyla çıkmayı başardı. Hastanenin koşulları, hastane personellerinin hastalara davranışları, kendisi gibi hasta olmasa bile duvarların ardına kapatılan birçok kadının durumunu anlattığı yazı dizisi sadece okurların değil devlet görevlilerinin de ilgisini çekti ve bütçeden pay ayrılarak hastanede iyileştirmeler yapıldı.
Nellie’ nin, emekçi kadınların yaşam koşullarını incelediği pek çok makale, kadın hakları savunucularıyla yaptığı pek çok röportaj oldu; ama kadınların oy hakkı meselesinde aktif bir savunucu olmadı nedense.
72 GÜNDE DEVR-İ ALEM!
Nellie’ nin meşhur Jules Verne’ e kafa tutan dünya rekorundan bahsetmeden geçmeyelim.
Çok bilinmese de Jules Verne’ nin 80 Günde Devr-i Alem kitabını bilim kurgu olmaktan çıkarıp gerçeğe dönüştürdü; hatta daha da az bir sürede 72 günde dünya turunu tamamladı.
Bir de ilgilenenler için, Nellie Bly’ ın bu macerasından yola çıkılarak bir bilgisayar oyunu yapıldı ve geçtiğimiz ay Amerika’da ‘10 Days in a Madhouse’ (Deliler Evinde 10 Gün) isimli bir sinema filmi vizyona girdi.
Alıntı : Müslime KARABATAK, evrensel.net.com
https://www.facebook.com/NewsnerTurk/videos/1454373801350096/
Günün Sözü :
İbrahim Birol, http://ibrahimbirol.blogspot.com.tr/
5 Eylül 2017, Antalya
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder