Merhaba Değerli Dostlar,
İstanbul' un tarihi mekanlarını tanıtım yazılarımıza bugünde devam ediyorum, Galata Köprüsü, Galata Kulesi, derken Kız Kulesi ile ilgili hiç bir şey yazmamak İstanbul' a ve Kızkulesi' ne haksızlık ve saygısızlık olmaz mı?
Kızkulesi adına çeşitli rivayetler anlatılan, efsanelere konu olan, İstanbul Boğazı' nın Marmara Denizi' ne yakın kısmında Salacak açıklarında yer alan küçük adacık üzerinde deniz içinde dört köşe inşa edilmiş bir binadır.
Kız Kulesi Efsaneleri, tarihten bugüne yolculuk:
YILAN SOKAN PRENSESİN ÜZÜCÜ HİKAYESİ VE BATTAL GAZİNİN "ATI ALAN ÜSKÜDARI GEÇTİ HİKAYESİ"
Yukarıda belirttiğim gibi Kuz Kulesi, belki de hakkında en çok efsane türetilen İstanbul eserlerinden biridir. Yunanlar, Romalılar ve Osmanlılar ayrı ayrı efsaneler anlatmışlar, bu hikayelere göre de kuleye isimler vermişler.
Bir diğer Kız Kulesi efsanesi, sepetle birlikte kuleye gelen zehirli yılanı anlatır. Yalnız bu efsanenin hem Yunan – Roma hem Türk türevleri vardır. Kronolojik olarak anlatalım.
Sepetteki Zehirli Yılan Efsanesi
Kralın Eşi
Battal Gazi Efsanesi
Bir başka Türk Kız Kulesi efsanesi de Seyyid Battal Gazi hakkındadır. Battal Gazi, dönemin İslam Halifesi Harun Reşid’ in ordusuyla İstanbul kuşatmasına katılır. Kuşatmadan sonuç alamayan İslam ordusu geri çekilirken Battal Gazi, Üsküdar’da kalmaya devam eder. Çünkü tekfurun kızına aşıktır. Ancak Üsküdar tekfuru, imparatorun izniyle kızını kuleye hapsederek onu Battal’dan koparmaya çalışır. Bunun üstüne Seyyid Battal, bir gece Kız Kulesi’ni basarak hem tekfurun kızını hem de kuledeki hazineleri alarak kaçar. Meşhur, “atı alan Üsküdar’ı geçti” deyiminin de bu efsaneye dayandığı söylenir.Bakın şairi Kız Kulesini nasıl güzel anlatmış...
" 2500 yıllık tarih, aşklar, ayrılıklar, savaşlar, barışlar, prensesler, sultanlar , efsaneler, imparatorluklar, fırtınalar, depremler, gelip geçen mevsimler, yangınlar, sevgiler, romantik aşıklar, milyonlarca evlilik teklifleri ve muhteşem İstanbul...
Londra' nın Big Ben saat kulesi, New York' un Özgürlük Anıtı, Sydney' in Opera Binası, Paris' in Eyfel Kulesi, Moskova 'nın Kremlin Sarayı, ve Pekin' in Yasaklı Şehri, bulundukları şehirlerin simgeleri olmuşlardır fakat hiç biri Kızkulesi' nin yapabildiğini yapamamıştır.çünkü Kız Kulesi; dünyanın en muhteşem şehri İstanbul' un imzası olmuştur, kalbi olmuştur, efsaneler kadar güzel aşkı olmuştur... Kız Kulesi İstanbul' dur, İstanbul Kız Kulesi' dir"
Kız Kulesi İstanbul
Kız Kulesi, MÖ 5.yy’da Yunanlar tarafından İstanbul Boğazı’nın Üsküdar Salacak sahiline yakın bir noktaya kurulmuştur. Üsküdar’da, Roma İmparatorluğu’ndan kalma tek mimari eserdir. Tarih boyunca farklı amaçlarla kullanılmış ve hakkında çokça rivayetler üretilmiştir. Şimdi biz de önce tarihine sonra efsanelerine bir göz atalım…
Haldun Hürel, yaptığı araştırmalara dayanarak “sala” kelimesinin köy anlamında kullanıldığını ifade eder. Salacak ise küçük köy – şirin köy anlamındaki “salacık” tan türemiş. Yani muhtemelen burası geçmiş dönemde küçük bir köy idi. Kız Kulesi’ne de daha ziyade bu köyden ulaşılıyordu, tıpkı bugünkü gibi
Antik Dönemde Kayalıklar
Resmi kaynakları baz alan tarihçiler, Kız Kulesi’nden ilk defa MÖ 400’lü yıllarda bahsedildiğini belirtirler. Bilindiği kadarıyla deniz ticareti için bir gümrük noktası olarak kurulmuştur. Kuran ise Atinalı bir komutandır. Atina, o dönem önemli ve bölgede hakim bir Yunan şehir devleti idi. Yüzyıllar boyunca bu küçük kayalığın, kendisine yüklenen bu görevi yerine getirdiği bilinen bir gerçektir. Bununla ilintili bir de efsane vardır, aşağıda anlatacağım.Yalnız şunu belirtmekte fayda var, Kız Kulesi, hakkında çokça söylenti ve rivayet olan fakat kesin bilgisi en az olan İstanbul eseridir. Bunu şunun için belirtiyorum, burasının bir dalga kıran olarak inşa edildiğini iddia eden tarihçiler de var. Tabi en çok kabul gören bilgi, yukarıda yazdığım ilk anlatıdır.
Roma Devrinde Kız Kulesi
Yüzyıllar sonra yani Byzantion, Konstantinopolis olduktan sonra buraya ilk kule dikilir. Romalı tarihçilere göre bu ilk kuleyi yaptıran kişi, Roma tarihinde önemli bir hanedanlık olan Komnenos hanedanından, İmparator Manuel Komnenos’ tur (1143 – 1180). Bazı kaynaklarda kulenin yapım tarihi olarak 1110 denir fakat bu Aleksios Komnenos dönemine denk gelir ki onun dönemini anlatan tarihçiler, Kız Kulesi’nden hiç bahsetmezler.İmparator Manuel’in bu kuleyi yaptırmasında 2 neden vardı: İstanbul Boğazı’nı denetim altına almak ve ticari gemilerden vergi almak. Bunu desteklemek için de kule ile Avrupa sahili arasına kalın bir zincirin çekildiği, zincirin batmaması için onlarca sal kullanıldığı yazılır. Bir anlatıda ise ilk kulenin, tüm çabalara rağmen zincirin ağırlığını kaldıramadığı ve yıkıldığı söylenir.
Osmanlı İmparatorluğu’nda Kız Kulesi
Osmanlılar Kız Kulesi’ne “imparatorluk” sıfatıyla birlikte sahip oldular. Yani gücünün doruk noktasına yaklaşırken! Dolayısıyla ne şehri fetheden Fatih Sultan Mehmet Han ne de diğer padişahlar burayı savunma amaçlı kullanmadı. Zaten Rumeli ve Anadolu Hisarları varken gerek de yoktu.Cumhuriyet ve Kız Kulesi
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından hemen önce kule tekrar deniz feneri olarak kullanılmaya başlandı. 1940’larda zemini sağlamlaştırıldı. 1980’lerin başında askeri amaçlı radar istasyonu olarak görev yaptı. Şu anda ise özel bir şirket tarafından seyir mekanı ve restoran olarak işletilmektedir. Kulenin bulunduğu adaya gidişler ücrete tabiidir: Tam 20 TL öğrenci 10 TL’dir. Ziyaret saatleri ise Salacak sahilinden her gün sabah 9 ile akşam 18:45 arasıdır.
Alıntı : tarihiistanbul.com
Önce Kendinizi Sevin ve sonra da Sevdiklerinizin değerini bilin ki, Mutluluğunuz daim olsun...
En iyi dileklerimle. Esen kalın..
https://youtu.be/yS0BpQ3r3e8
https://youtu.be/tsXP6WK5QxI https://youtu.be/7ED7A0xgBjQ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder